ΕΝΟΤΗΤΑ 6η: Η ζωή σε άλλους τόπους

Με τι θα ασχοληθούμε:

• Με ποιον τρόπο προσπαθούμε να πείσουμε κάποιον ότι η άποψή μας είναι σωστή
• Με τις αιτιολογικές προτάσεις
• Με τους τοπικούς προσδιορισμούς
• Πώς δίνουμε πληροφορίες για μια χώρα
• Ποιος είναι ο ρόλος του ενεστώτα σε ένα κείμενο που πληροφορεί / περιγράφει

Κείμενα:

1. Ποιήματα με ζωγραφιές (ποιήματα)
2. Αυτόχθονες λαοί - Σπίτι μας είναι η γη (πληροφοριακό κείμενο–επιχειρηματολογική επιστολή)
3. Αιολική γη (λογοτεχνική αφήγηση)
4. Πορτογαλία (περιγραφή μέσα από πληροφοριακά κείμενα και εγκυκλοπαίδειες)

Γιώργου Σεφέρης: Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά

Τα λίμερικ (limerick) είναι ποιήματα σύντομα, σατιρικά ή απλώς κωμικά, "δίχως νόημα". Ξακουστά είναι εκείνα του Έντουαρντ Λιρ (Edward Lear), που το 1864 δημοσίευσε μια ποιητική συλλογή με λίμερικ, με τον τίτλο The book of nonsense.

Να ένα λίμερικ του Λιρ :

Υπήρχε ένας γέρος στο έλος

από τη φύση του ήταν ασήμαντος κι ανέμελος
καθισμένος σ' ένα πετραδάκι
τραγουδούσε δημοτικά σ' ένα βατραχάκι
αυτός ο διδακτικός γέρος στο έλος.

βλ. σε διαφάνειες εδώ

Στην Ελλάδα, πρώτος που αποπειράθηκε να γράψει λίμερικ είναι ο Γιώργος Σεφέρης. Μάλιστα, πήγε να αποδώσει τον όρο στα ελληνικά με τη λέξη "ληρολόγημα", συνδυάζοντας το όνομα του Λιρ με τη λέξη "λήρος", που σημαίνει τρελή κουβέντα, ασυνάρτητα λόγια. Το 1975 εξέδωσε μια συλλογή από λίμερικ, με τον τίτλο Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά.

Εδώ το πρώτο της συλλογής :

Ήταν μια κοπέλα από τη Σάμο

που έχωσε το δεξί της στην άμμο
και με τ' άλλο χέρι
εκρατούσε ένα αστέρι
ετούτη η κοπέλα απ' τη Σάμο.

Τα λίμερικ ομοιοκαταληκτούν συνήθως αα-ββ-α.

• Ο πρώτος στίχος περιέχει την παρουσίαση του πρωταγωνιστή
• Στον δεύτερο αποκαλύπτεται η ιδιότητά του.
• Στον τρίτο και τέταρτο έχουμε την πραγματοποίηση κάποιας ενέργειας.
• Ο πέμπτος στίχος είναι αφιερωμένος στην εμφάνιση ενός τελικού επιθέτου ή παραλόγου.

Τι λέτε; Γράφουμε λίμερικ;

Ήταν ένας αρκούδος από το Κογκό 
που έκανε συνέχεια: Όι, ο! 
και για να σταματήσει το όι, ό
πήγε στον ποταμό να πιει νερό
αυτός ο αρκούδος από το Κογκό.

Ήταν μια κυρία στη Βουλγαρία

που 'τανε χοντρή σαν τον καρχαρία

Ήταν τόσο χοντρή

 που 'σπασε του γιου της τη μηχανή

αυτή η κυρία από τη Βουλγαρία

Ήταν ένας άντρας απ' τη Μάνη

που 'δωσε τα αυγά του σε έναν τσομπάνη

κι αυτός έκανε ομελέτα

με ντομάτα και λίγη φέτα

και τα 'φαγε μαζί με τον άντρα απ' τη Μάνη 

Ήταν ένας σκύλος από τη Γαλλία

που γάβγιζε κι έκλαιγε σε όλη την Ασία

και του δώσαν ηρεμιστικό

και το μυαλό του έγινε σαν σύκο ζουμερό

αυτός ο σκύλος από τη Γαλλία