Ενότητα Γ. Η Γη ως χώρος ζωής του ανθρώπου

 Κεφάλαιο 20ο : Η ζωή των ανθρώπων στην έρημο

• οι έρημοι της Γης.
• η ζωή των ανθρώπων σε αυτές

Στη Γη υπάρχουν μεγάλες αφιλόξενες άνυδρες εκτάσεις που ονομάζονται έρημοι. Καλύπτουν το 1/3 της ξηράς και βρίσκονται κυρίως κοντά στους δύο Τροπικούς (Αιγόκερου και Καρκίνου)


Στην Κεντρική Ασία βρίσκεται η έρημος Γκόμπι και η έρημος της Αραβίας. Στην Αμερική βρίσκεται η έρημος Μοχάβι (Βόρεια) και η Ατακάμα (Νότια). Στην Αυστραλία βρίσκεται η Μεγάλη Αμμώδης έρημος και στην Αφρική η γνωστότερη έρημος του κόσμου, η Σαχάρα και η λιγότερο γνωστή Καλαχάρι

καραβάνι στη Σαχάρα

Οι έρημοι δεν είναι όλες με άμμο (αμμώδεις), όπως τις έχουμε συνηθίσει κυρίως από τη Σαχάρα, αλλά έχει και ερήμους με βράχια και χαλίκια (βραχώδεις).

η κοιλάδα του θανάτου στην Καλιφόρνια

"μέρος" της ερήμου Μοχάβι

Πάντως χαρακτηρίζονται όλες από μεγάλη και έντονη ξηρασία, αφού οι βροχοπτώσεις είναι ελάχιστες. Το ίδιο ανάλογα "φτωχή" είναι και η χλωρίδα με την πανίδα αφού αυτές καθορίζονται κυρίως από τις βροχοπτώσεις

Μια κατηγορία ερήμου είναι και η παγωμένη, γνωστή ως "πολική" έρημος. Μια τέτοια είναι και η Ανταρκτική, η μεγαλύτερη παγωμένη έρημος.

άποψη της Ανταρκτικής ερήμου

Στις ερήμους μπορούμε να συναντήσουμε μικρές εκτάσεις με νερό και βλάστηση, τις γνωστές οάσεις, οι οποίες δημιουργούνται από υπόγεια νερά και αποτελούν πραγματικά "νησιά" βλάστησης μέσα στις ερήμους.

Εκεί συναντάμε ελάχιστα είδη φυτών, όπως η χουρμαδιά (φοίνικας), που είναι πολύ σημαντικό δέντρο για τη ζωή των κατοίκων της ερήμου. Για να εξασφαλίσει την απαραίτητη υγρασία, η χουρμαδιά, αναπτύσσει βαθιές ρίζες που φτάνουν ακόμα και 30 μέτρα βάθος. Οι κάτοικοι της περιοχής χρησιμοποιούν τους καρπούς, τα φύλλα αλλά και τον κορμό από τα γέρικα δέντρα ( τροφή, χτίσιμο σπιτιών κλπ)

όαση στη Σαχάρα

χουρμαδιές στη Σαχάρα

Στις ερήμους συνήθως συναντάμε οργανισμούς που δεν έχουν ανάγκη νερού, όπως έντομα και ερπετά που κρύβονται στην άμμο και αναζητούν τροφή τη νύχτα που έχει περισσότερο δροσιά.

                                                      Σκορπιός στην έρημο Καλαχάρι

Ταραντούλα, αράχνη που συναντάμε σε πολλές ερήμους

είδος σαλαμάνδρας

Επίσης στις ερήμους ζουν και μερικά τρωκτικά,

αλλά το χαρακτηριστικότερο ζώο των ερήμων είναι η καμήλα.

Οι συνθήκες διαβίωσης στις ερήμους είναι πολύ δύσκολες αφού επικρατούν μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ ημέρας και νύχτας. Για παράδειγμα στην έρημο Σαχάρα την ημέρα η θερμοκρασία μπορεί να φτάσει και τους 58 β. Κελσίου ενώ τη νύχτα πολλές φορές "πέφτει" και στους -4 β.
Αυτή η διαφορά θερμοκρασίας προκαλεί συνεχή διαστολή και συστολή των πετρωμάτων, που τα θρυμματίζει. Επίσης αυτοί οι άνεμοι είναι που αλλάζουν πολύ συχνά τη μορφή ενός τόπου, αφού μετακινούν μεγάλες ποσότητες άμμου και τις αποθέτουν σε διαφορετικά σημεία, σχηματίζοντας τους αμμόλοφους.

Οι κάτοικοι που ζουν σε αυτές τις περιοχές (Βεδουίνοι) είναι σχετικά λίγοι και παραδοσιακά ήταν νομάδες, δηλαδή γυρίζουν από τόπο σε τόπο για να βοσκήσουν τα κοπάδια τους (καμήλες και αιγοπρόβατα).

Φορούν φαρδιά, ανοιχτόχρωμα ρούχα ώστε να προστατεύονται από τις υψηλές θερμοκρασίες και παίρνουν το γάλα και το δέρμα και το μαλλί από τα ζώα που εκτρέφουν.

Βέβαια σήμερα οι νομάδες ολοένα και λιγοστεύουν, αφού όλο και περισσότεροι μένουν σε πόλεις και ασχολούνται με άλλου είδους εργασίες, λιγότερο κοπιαστικές.

Κεφάλαιο 21ο : Η ζωή των ανθρώπων στις πολικές περιοχές

• οι πολικές περιοχές της Γης
• Πώς προσαρμόζονται οι κάτοικοι στις δύσκολες συνθήκες των πολικών περιοχών

 



Οι πολικές περιοχές, όπως βλέπεις και στον παραπάνω παγκόσμιο χάρτη, βρίσκονται βορειότερα από το Βόρειο Πολικό Κύκλο και νοτιότερα από το Νότιο Πολικό Κύκλο. Συγκεκριμένα ανήκουν οι βόρειες περιοχές της Αμερικής, η Γροιλανδία, οι βόρειες ακτές της Ευρώπης και της Ασίας και η Ανταρκτική.

Οι περιοχές αυτές είναι σκεπασμένες με πάγο πάντα -αφού οι ηλιακές ακτίνες πέφτουν τελείως πλάγια σε αυτές- και η θερμοκρασία είναι πολύ χαμηλή, (έως -60 β). Μάλιστα το έδαφος είναι σχεδόν πάντα παγωμένο σε βάθος. Έτσι και εδώ, όπως και στην έρημο, λίγα είναι τα φυτά και τα ζώα που μπορούν να προσαρμοστούν στις δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες.

Συγκεκριμένα η βλάστηση που επικρατεί είναι της τούνδρας και λίγο νοτιότερα, στα όρια της εύκρατης και πολικής, της τάιγκα ενώ ζουν κυρίως τάρανδοι, πολικές αρκούδες, αλεπούδες, λαγοί και μερικά αποδημητικά πουλιά.

Στην Ανταρκτική επίσης έχουμε πολλούς πιγκουίνους, φάλαινες και φώκιες.

Στις πολικές περιοχές η διάρκεια τόσο της μέρας όσο και της νύχτας είναι έξι μήνες και ονομάζονται αντίστοιχα πολική ημέρα και πολική νύχτα. Όταν στην Αρκτική είναι μέρα στην Ανταρκτική είναι νύχτα και αντίστροφα. Αυτό συμβαίνει λόγω της κλίσης του άξονα της Γης. Έτσι ο ήλιος φωτίζει το καλοκαίρι τις βόρειες περιοχές χωρίς να δύσει και έχουμε την πολική ημέρα και αντίστροφα στο νότιο πολικό κύκλο, η πολική νύχτα επικρατεί το καλοκαίρι και η νότια πολική ημέρα το χειμώνα.

Σε αυτές τις πολικές περιοχές οι κάτοικοι είναι επίσης λίγοι. Συγκεκριμένα, στη βόρεια Ευρώπη ζουν Λάπωνες (Φινλανδία, Σουηδία, Νορβηγία, Ρωσία) και Εσκιμώοι στη νότια Γροιλανδία, στις ΒΔ ακτές της Αλάσκας και στον Καναδά (Λαμπραντόρ)

Κεφάλαιο 22ο : Η ζωή στα τροπικά δάση

• Τα τροπικά δάση της Γης
• Πώς προσαρμόζονται οι κάτοικοι στις  συνθήκες αυτών των περιοχών

Οι περιοχές των τροπικών δασών βρίσκονται στη Νότια Αμερική (γύρω από τον ισημερινό), τη Βόρεια Αμερική (ανάμεσα από τον Τροπικό του Καρκίνου και τον ισημερινό), την Αφρική (κεντρική και δυτική - πάλι γύρω από τον Ισημερινό) και στην Ασία (ΝΑ Ασία - γύρω από τον Ισημερινό επίσης)
Εδώ οι συνθήκες είναι ιδανικές για να δημιουργηθούν τα φυτά, τα οποία αναπτύσσονται συνέχεια και δε χάνουν ποτέ το φύλλωμά τους. Και οι συνθήκες αυτές έχουν να κάνουν α) με την άφθονη υγρασία και τις συνεχείς βροχοπτώσεις και β) με τη θερμοκρασία, η οποία παραμένει σταθερή για όλο το χρόνο (μεταξύ 20 και 30 Β. Κελσίου)
Έτσι, τα δέντρα φθάνουν σε τεράστια ύψη, πολλές φορές και ως 50 μ., έχουν πυκνό φύλλωμα με συνέπεια οι ακτίνες του ήλιου να μην μπορούν να διεισδύσουν έως το έδαφος κι έτσι αυτό να είναι πάντα υγρό και σκεπασμένο από σάπια φύλλα. Από την αποσύνθεση αυτών των φύλλων παράγονται θρεπτικές ουσίες, οι οποίες απορροφούνται από τις ρίζες των δέντρων.

τροπικό δάσος στη ΝΑ Ασία

Τα τροπικά δάση αναλογούν στο 50% όλων των δασών του κόσμου και αναπτύσσεται σε αυτά μαζί με την πλούσια χλωρίδα και πλούσια πανίδα. Τα φυτά που ευδοκιμούν εδώ είναι κυρίως πλατύφυλλα δέντρα, τα οποία είναι αειθαλή, επίφυτα, δηλαδή φυτά που προσκολλώνται στα κλαδιά και στους κορμούς των ψηλών δέντρων, χωρίς να βλάπτουν όμως την ανάπτυξή τους και στο έδαφος λίγοι θάμνοι και πόες.

τροπικό δάσος του Αμαζονίου

Σε μεγαλύτερη απόσταση από τον Ισημερινό αναπτύσσονται φυλλοβόλα δάση και η σαβάνα. Εκεί επικρατεί μια περίοδο ξηρασίας και μια περίοδο υγρών μουσώνων, δηλαδή συνεχών βροχοπτώσεων.

Σύννεφα των μουσώνων του Ινδικού πάνω από την Καλκούτα

Τα ζώα των τροπικών περιοχών είναι πολυάριθμα και εξαρτάται από την ήπειρο που εκτείνεται η τροπική ζώνη. Στην Αφρική έχουμε κυρίως έντομα, ερπετά, πουλιά, και φυτοφάγα και σαρκοφάγα ζώα.

Στην Αμερική επίσης συναντάμε και αετούς, παπαγάλους τουκάν, ανακόντες και βόες, ιγκουάνα κλπ

Στην Ασία πάλι συναντάμε και πιθήκους, τίγρεις, νεροβούβαλους, πυγμαία γουρούνια κλπ


Οι Πυγμαίοι είναι μια φυλή που ζει στο Τροπικό δάσος της κεντρικής Αφρικής, διασκορπισμένοι σε μικρές ομάδες, επικοινωνούν με τύμπανα και χαρακτηριστικό τους γνώρισμα αποτελεί το μικρό ύψος τους (δεν ξεπερνούν το 1, 40 μ. ενώ και το βάρος τους κυμαίνεται γύρω στα 40 κιλά)

Είναι κυνηγοί και τροφοσυλλέκτες αποκλειστικά από το δάσος, γι αυτό και σέβονται πάρα πολύ το τροπικό δάσος και το προστατεύουν. Έχουν προσαρμοστεί στις δύσκολες συνθήκες του δάσους, αρκούμενοι σε πολύ λίγα αγαθά. Χρησιμοποιούν κλαδιά και φύλλα για να κατασκευάζουν τις καλύβες τους αλλά και τα άλλα καθημερινά τους αντικείμενα. Κάνουν τις δουλειές τους πολύ νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ, λόγω της υψηλής θερμοκρασίας αλλά και υγρασίας που επικρατεί κατά τη διάρκεια της ημέρας. Συχνά (περίπου ανά δυο μήνες), οι Πυγμαίοι μετακινούνται σε άλλες περιοχές για να εξασφαλίσουν τροφή.

Μια άλλη ιδιαίτερη φυλή είναι και οι Μπαντού. Ζουν και αυτοί στο τροπικό δάσος της Αφρικής και είναι κυρίως γεωργοί.

 
περιοχές που βρίσκονται οι Μπαντού

Εξαιτίας του φτωχού εδάφους των τροπικών δασών, ως προς τα θρεπτικά συστατικά, οι Μπαντού έχουν βρει ένα δικό τους τρόπο για να το καλλιεργούν. Συγκεκριμένα, για να αυξήσουν τα θρεπτικά συστατικά του εδάφους, καίνε κάθε δυο χρόνια τα δέντρα μικρών περιοχών του τροπικού δάσους. Έτσι δημιουργούνται νέες εκτάσεις που μπορούν να τις καλλιεργήσουν και στις οποίες μεταφέρουν ολόκληρο το χωριό τους. Φυτεύουν κυρίως μανιόκ (από το οποίο φτιάχνουν το ψωμί), καλαμπόκι, μπανάνες κλπ

Κεφάλαιο 23: Η ζωή στις εύκρατες περιοχές 

• ποιες είναι οι εύκρατες περιοχές της Γης.
• γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι ζουν στις εύκρατες περιοχές.

Εύκρατες περιοχές είναι οι περιοχές ανάμεσα στον Τροπικό του Καρκίνου και στο Βόρειο Πολικό κύκλο (Βόρεια Εύκρατη Ζώνη) και οι περιοχές ανάμεσα στον Τροπικό του Αιγόκερω και στο Νότιο Πολικό κύκλο (Νότια Εύκρατη Ζώνη).

Σε αυτές τις περιοχές αναπτύσσονται η γεωργία και η κτηνοτροφία σε μεγάλη κλίμακα αφού το ήπιο κλίμα και η βλάστηση των περιοχών αυτών ευνοούν αυτές τις ανθρώπινες δραστηριότητες.

 Η αφθονία αυτών των προϊόντων δίνουν μεγάλη ώθηση στο εμπόριο και ως συνέπεια παρατηρείται ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση του πληθυσμού σε αυτές τις χώρες. Έτσι δημιουργούνται ολοένα και νέες πόλεις, κατασκευάζονται τεχνικά έργα, οι άνθρωποι μορφώνονται και ασχολούνται με την τέχνη. Προσπαθούν γενικά να βελτιώσουν τη διαβίωσή τους κάνοντας διάφορες εφευρέσεις, μιλώντας εύκολα και γρήγορα από το ένα σημείο στο άλλο της Γης με την ανάπτυξη των Μέσων Ενημέρωσης αλλά και Επικοινωνίας, ταξιδεύοντας γρήγορα και με ασφάλεια με τα σύγχρονα μέσα μεταφοράς κλπ

Ταυτόχρονα όμως η εντατική εκμετάλλευση των φυσικών πρώτων υλών
 μετέβαλε το φυσικό περιβάλλον. 
Η εκχέρσωση των δασών, η επέκταση των πόλεων, η ανάπτυξη της βιομηχανίας και τα μεγάλα τεχνικά έργα αλλάζουν το γήινο ανάγλυφο. Έτσι δημιουργούνται μεγάλα προβλήματα που έχουν σχέση με τη ρύπανση θαλασσών και λιμνών, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, την τρύπα του όζοντος, το λιώσιμο των πάγων, τη λειψυδρία, την κατασκευή χωματερών, τη μείωση των φυσικών πόρων, την εξαφάνιση ζωικών και φυτικών ειδών.

ΤΟ ΑΘΡΟΙΣΜΑ ΓΩΝΙΩΝ ΕΝΟΣ ΤΕΤΡΑΠΛΕΥΡΟΥ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 58: ΣΧΕΔΙΑΖΩ ΓΩΝΙΕΣ

ΤΟ ΑΘΡΟΙΣΜΑ ΓΩΝΙΩΝ ΕΝΟΣ ΤΕΤΡΑΠΛΕΥΡΟΥ

Κάνε κλικ στην εικόνα για να τη δεις σε μεγέθυνση

ΤΟ ΑΘΡΟΙΣΜΑ ΓΩΝΙΩΝ ΕΝΟΣ ΤΡΙΓΩΝΟΥ

Κάνε κλικ στην εικόνα για να τη δεις σε μεγέθυνση

Σχεδιάζω γωνίες

ΚΛΙΚ ΕΔΩ μέτρησε με το μοιρογνωμόνιο τη γωνία. Αν χρειαστεί περίστρεψέ το

 "Δρόμο παίρνω...δρόμο αφήνω"

βλ. Σάκης Σερέφας εδώ

10 + 1 κανόνες για ασφαλή ποδηλασία

1. Φροντίστε το ποδήλατό σας να είναι σε καλή λειτουργική κατάσταση: να έχει φουσκωμένα λάστιχα, κατάλληλα για το είδος του οδοστρώματος όπου κινείστε, και ρυθμισμένα φρένα και ταχύτητες. Οταν ακουμπάτε τα πόδια σας στο δρόμο, ο οριζόντιος σωλήνας δεν πρέπει να σας «χτυπάει» στον καβάλο. Θα σας τραυματίσει, δεν θα το κουμαντάρετε σωστά και θα σας πονέσουν οι ώμοι.
2. Αν κάνετε ποδήλατο το βράδυ, είναι απαραίτητο να έχετε φώτα (κόκκινα πίσω λευκά μπροστά). Προτιμήστε τα φώτα LED, γιατί οι μπαταρίες τους έχουν δεκαπλάσια διάρκεια ζωής.
3. Χρησιμοποιήστε το κουδούνι σας, για να προειδοποιείτε τους οδηγούς Ι.Χ.
4. Στο κόκκινο φανάρι, μη σταματάτε ποτέ πλάι στο αυτοκίνητο, αλλά είτε μπροστά από το πρώτο είτε πίσω του, ώστε να μπορούν να σας βλέπουν όλοι.
5. Τηρείτε απόσταση ασφαλείας 1 - 1,5 μέτρο όταν κινείστε δίπλα από σταθμευμένα Ι.Χ. και όταν τα προσπερνάτε, ελέγχετε αν έχουν επιβάτες.Οι πόρτες μπορεί να ανοίξουν ξαφνικά.
6. Μην κάνετε ποδήλατο στα πεζοδρόμια. Οταν κατεβαίνετε για να διασχίσετε το δρόμο, τα οχήματα που στρίβουν πιθανότατα δεν σας βλέπουν.
7. Πάρτε καθρέφτη. Αν και πάντα πρέπει να ελέγχετε τι γίνεται πίσω στρίβοντας το κεφάλι, ο καθρέφτης θα σας βοηθήσει να ξέρετε τι συμβαίνει ανά πάσα στιγμή.
8. Αποφύγετε τους δρόμους με μεγάλη κίνηση, ειδικά αν είστε «φρέσκοι» ποδηλάτες. Προσπαθήστε να μην έχετε μεγάλη διαφορά ταχύτητας από την υπόλοιπη κυκλοφορία. Ειδικά τα βράδια της Παρασκευής και του Σαββάτου, μη χρησιμοποιείτε τις κεντρικές αρτηρίες και προτιμήστε τα στενά.
9. Μην κινείστε αντίθετα με το ρεύμα του δρόμου. Το «ανάποδο» μπορεί να μοιάζει βολικό, όμως στην πράξη αποβαίνει επικίνδυνο. Π.χ., ένα αυτοκίνητο που βγαίνει από στενό προς τα δεξιά δεν περιμένει ένα ποδήλατο ανάποδα.
10. Εχετε το νου σας στις λακκούβες. Μπορεί να σας... απογειώσουν.
11. Μην ποντάρετε στην προσοχή και στα αντανακλαστικά των οδηγών αυτοκινήτων. Μην επαφίεστε στην ελπίδα ότι θα σας δουν. Φροντίστε εσείς να κάνετε την παρουσία σας αισθητή.



βλ. Βιβλίο Γραμματικής,

 Ενότητα 8, Μέρος 3ο, Μιλώ για ανθρώπους, ζώα, πράγματα, καταστάσεις με άλλον τρόπο σσ. 112-121,

 "Οι αντωνυμίες", "Προσωπικές αντωνυμίες", "Κτητικές αντωνυμίες", "Αυτοπαθείς αντωνυμίες", "Οριστικές αντωνυμίες", "Δεικτικές αντωνυμίες", "Αναφορικές αντωνυμίες", "Ερωτηματικές αντωνυμίες", "Αόριστες αντωνυμίες"

Ενότητα 18, Μέρος 5ο, Τι σημαίνουν οι λέξεις, σελ. 210 "Συνώνυμα-Αντώνυμα" 




 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 57: ΓΩΝΙΕΣ

Μπορούμε να σχεδιάσουμε γωνίες στο μέγεθος που εμείς θέλουμε χρησιμοποιώντας το χάρακα και το μοιρογνωμόνιο:

• Με το χάρακα χάραξε μια ημιευθεία Αχ
• Βάλε το μοιρογνωμόνιο έτσι ώστε το κέντρο του να είναι στο Α και η Αχ να περνάει από το 0 (μοίρες). Σημείωσε ένα σημείο όπου θέλεις π.χ. στο 70 (μοίρες)
• Με το χάρακα τώρα χάραξε την ημιευθεία ΑΒ. Η γωνία που σχηματίστηκε θα είναι 70 μοίρες

Το άθροισμα των γωνιών κάθε τριγώνου είναι 180 μοίρες

Το άθροισμα των γωνιών ενός τετραπλεύρου είναι 360 μοίρες

• Χαράζουμε τη διαγώνιο ΑΓ από την κορυφή Α
• Παρατηρούμε ότι σχηματίζονται δύο τρίγωνα
• Πολλαπλασιάζουμε τον αριθμό των τριγώνων
• επί 180 μοίρες (2 Χ 180  = 360)

ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ-Κεφάλαιο 3ο Από τον ηλεκτρισμό στον μαγνητισμό- Ο ηλεκτρομαγνήτης

 

βλ. https://atheo.gr/yliko/fst/p/9,3/index.html 

Εφαρμογή ηλεκτρομαγνήτη είναι και ο ηλεκτρομαγνητικός διακόπτης (ρελέ).

Όταν ο ηλεκτρομαγνήτης διαρρέεται από ρεύμα, αποκτά μαγνητικές ιδιότητες με αποτέλεσμα να έλκει το σιδηρομαγνητικό έλασμα και ο διακόπτης να κλείνει.

Όταν ο ηλεκτρομαγνήτης δε διαρρέεται από ρεύμα, το σιδηρομαγνητικό έλασμα επανέρχεται στην αρχική του θέση και ο διακόπτης ανοίγει.

Χρησιμοποιείται σε συσκευές τηλεφώνου, ανελκυστήρες και συσκευές αυτοματισμού.

Εντυπωσιακή εφαρμογή ηλεκτρομαγνητών είναι τα εναέρια τρένα που κινούνται χωρίς να ακουμπούν στις ράγες αφού απέχουν από αυτές 1 εκατοστό. Αυτό συμβαίνει λόγω της άπωσης των όμοιων μαγνητικών πόλων που υπάρχουν στο πάνω μέρος της τροχιάς και στο κάτω μέρος του τρένου. Τα τρένα αυτά μπορεί να αναπτύσσουν ταχύτητα που ξεπερνά τα 500km/h.

Ένας ηλεκτρομαγνήτης αποκτά μαγνητικές ιδιότητες όσο διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύμα. Αυτήν την ιδιότητα εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος με τους ηλεκτρομαγνητικούς γερανούς, με τους οποίους ανυψώνονται βαριά μεταλλικά αντικείμενα που αποτελούνται από σιδηρομαγνητικά υλικά. Έτσι ανυψώνονται αυτοκίνητα σε μάντρες, ή σίδερα σε χωματερές. 

Ο χειριστής του τεράστιου αυτού ηλεκτρομαγνήτη θα πρέπει να διακόψει την  παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε ο ηλεκτρομαγνήτης να πάψει να έχει μαγνητικές ιδιότητες και να πέσουν τα σίδερα.

Το κουδούνι λειτουργεί εξαιτίας του ηλεκτρομαγνητισμού. Με τη βοήθεια του διακόπτη κλείνει το κύκλωμα που τροφοδοτεί με ρεύμα το πηνίο, στο εσωτερικό του οποίου είναι τοποθετημένος σίδηρος (ηλεκτρομαγνήτης). Έτσι ο ηλεκτρομαγνήτης, αφού διαρρέεται από ρεύμα, αποκτά μαγνητικές ιδιότητες με αποτέλεσμα να έλκει το σιδηρομαγνητικό έλασμα, του οποίου το άκρο αποτελείται από μια μεταλλική σφύρα που εκτελεί κρούσεις στο κουδούνι.

Όταν όμως το έλασμα έλκεται από τον ηλεκτρομαγνήτη, το κύκλωμα ανοίγει και διακόπτεται η ροή του ρεύματος στο κύκλωμα, άρα και στον ηλεκτρομαγνήτη. Έτσι ο ηλεκτρομαγνήτης παύει να έχει μαγνητικές ιδιότητες και να έλκει το έλασμα, το οποίο επιστρέφει στη θέση του και ξανακλείνει το κύκλωμα που διαρρέεται ξανά από ρεύμα κ.ό.κ.

https://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8572

Οι μαγνητικές ιδιότητες των μόνιμων μαγνητών οφείλονται στον τρόπο κίνησης των ηλεκτρονίων γύρω από τους πυρήνες στα άτομα των υλικών αυτών. 

Στους ηλεκτρομαγνήτες, οι μαγνητικές ιδιότητες οφείλονται επίσης στην κίνηση ηλεκτρονίων, και συγκεκριμένα των ελεύθερων ηλεκτρονίων του μεταλλικού αγωγού. Τα ελεύθερα ηλεκτρόνια κινούνται κατά μήκος του μεταλλικού αγωγού, άρα κινούνται κυκλικά γύρω από τη σιδερένια ράβδο στο εσωτερικό του πηνίου. Μόνο που στην  περίπτωση του ηλεκτρομαγνήτη η κίνηση των ελεύθερων ηλεκτρονίων διαρκεί μόνο όσο η πηγή είναι συνδεδεμένη στο κύκλωμα. 

Συμπεραίνουμε πως σε κάθε περίπτωση, οι μαγνητικές ιδιότητες, μόνιμες ή προσωρινές, οφείλονται πάντα στην κίνηση των ηλεκτρικών φορτίων.

https://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8575

 Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε…

Διηγούμαστε ή αφηγούμαστε ένα γεγονότος, πραγματικό ή φανταστικό, όταν θέλουμε να δώσουμε αναλυτικά πληροφορίες για το πώς εξελίχθηκε το γεγονός αυτό.

Όταν διηγούμαστε ένα γεγονός συνήθως αναφέρουμε:

• Πότε και πού συνέβησαν αυτά που διηγούμαστε (τόπος και χρόνος).
• Ποια πρόσωπα παίρνουν μέρος στην εξέλιξη του γεγονότος.
• Πώς ξεκίνησε η ιστορία, τι έγινε στην αρχή.
• Πώς και γιατί έγινε ό,τι έγινε - ποια ήταν η αιτία του γεγονότος.
• Τι συνέβη στη συνέχεια και ποιο είναι το τέλος της ιστορίας (κατάληξη και συνέπειες).
• Ποιες ήταν οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας για το γεγονός αυτό - τι σκεφτήκαμε και τι νιώσαμε γι' αυτό που ζήσαμε (τα συναισθήματά μας μπορούμε να τα εκφράζουμε τόσο στον επίλογό μας όσο και κατά την διάρκεια της εξέλιξης των γεγονότων της διήγησής μας).

Διηγηθείτε κι εσείς ένα ατύχημα που σας συνέβη....

Για να οργανώσουμε σωστά τη διήγηση ενός γεγονότος που ζήσαμε, πρέπει:

• Να παρουσιάσουμε με τη σειρά τα περιστατικά που θα αναφέρουμε, ώστε η διήγηση να έχει αρχή, μέση και τέλος.
• Να χρησιμοποιούμε το α’ πρόσωπο των ρημάτων (εγώ / εμείς) και των προσωπικών αντωνυμιών (μου / μας), εάν αναφερόμαστε σε πράγματα στα οποία συμμετείχαμε οι ίδιοι.
• Να προσέχουμε το χρόνο των ρημάτων. Συνήθως χρησιμοποιούμε Παρατατικό και Αόριστο, αφού διηγούμαστε κάτι που έχει συμβεί στο παρελθόν (αλλά και τον Ενεστώτα σε περιπτώσεις που θέλουμε να κάνουμε την αφήγηση μας πιο ζωντανή)
• Να χρησιμοποιούμε τις κατάλληλες λέξεις, φράσεις και προτάσεις που φανερώνουν χρόνο, δηλαδή τους κατάλληλους χρονικούς προσδιορισμούς (π.χ. στην αρχή, έπειτα, στη συνέχεια, μετά, ύστερα από λίγο, ξαφνικά, στο τέλος,  αφού έγιναν αυτά κ.ά.), ώστε να δίνουμε ξεκάθαρα την εξέλιξη της ιστορίας.
• Να προσθέτουμε την αφήγησή μας με διαλόγους και περιγραφές χώρων, προσώπων ή πραγμάτων, για να κάνουμε την αφήγησή μας πιο ζωντανή και ενδιαφέρουσα.

ΕΝΟΤΗΤΑ 6: Γεωμετρία

 Σε αυτή την ενότητα θ­α ασχοληθούμε με τη Γεωμετρία.

 Η Γεωμετρία αναπτύχθηκε ως επιστήμη στην αρχαία Ελλάδα. Οι πρώτοι Έλληνες σοφοί που ασχολήθηκαν με τα Μαθηματικά ήταν ο Θαλής ο Μιλήσιος ( 640-546 π.Χ.) και ο Πυθαγόρας ο Σάμιος (580-490 π.Χ.). Ο Θαλής γνώριζε τη σφαιρικότητα της γης, προέβλεπε τις εκλείψεις και χώριζε το έτος σε 365 ημέρες. Ο Πυθαγόρας θεωρούσε σαν τελειότερο γεωμετρικό σχήμα τον κύκλο και τελειότερο στερεό τη σφαίρα. Αργότερα, άλλοι μεγάλοι Έλληνες μαθηματικοί όπως ο Πυθαγόρας, ο Ευκλείδης και ο Δημόκριτος μελέτησαν τα σχήματα με τις ιδιότητές τους και σταδιακά διαμόρφωσαν την επιστήμη της Γεωμετρίας με τη μορφή που τη γνωρίζουμε σήμερα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 56: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ-ΠΟΛΥΓΩΝΑ

ΠΑΙΞΕ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ στα παρακάτω λινκς

http://inschool.gr/G4/MATH/POLYGONA-ORISMOI-VAL-G4-MATH-MYmillion-1309242214-tzortzisk/index.html

http://inschool.gr/G4/MATH/GEOM-POLYGONA-onomasia-LEARN-G4-MATH-MYmatchA-1408172359-tzortzisk/index.html

http://inschool.gr/G4/MATH/GEOM-POLYGONA-onomasia-PRAC-G4-MATH-MYtriviaGROR-1408192111-tzortzisk/index.html

ΕΝΟΤΗΤΑ 10η: Ατυχήματα

 Με τι θα ασχοληθούμε:

• Πώς διηγούμαστε κάτι που μας συνέβη
• Πώς βρίσκουμε το υποκείμενο, το ρήμα και τα συμπληρώματά του
• Με την περιγραφή τρόπων συμπεριφοράς που ταιριάζουν σε συγκεκριμένες περιστάσεις (κανόνες)
• Με τη χρήση των αντωνυμιών
• Με τα συνώνυμα και τα αντώνυμα (αντίθετα) λέξεων
• Πώς κάνουμε μια έρευνα
• Ποια ρήματα σχηματίζονται όπως στα αρχαία ελληνικά
• Ποιος είναι ο ρόλος των χρονικών και τοπικών προσδιορισμών
• Πότε δύο λέξεις γράφονται σε μία

Κείμενα:

1. Η ιστορία του Ζάχου που χαζεύει (ποίημα), βλ. biblionet εδώ 
2. Με λένε Σόνια (λογοτεχνική αφήγηση)
3. Δρόμο παίρνω ... δρόμο αφήνω! (λογοτεχνική αφήγηση, οδηγίες–κανόνες)
4. Οικιακές ... παγίδες για παιδιά (ειδησεογραφική περιγραφή–άρθρο)

"Με λένε Σόνια"

βλ. για συγγραφέα Μπέσση Λιβανού biblionet

βίντεο WWF για κάψιμο χόρτων "Ένα πάντα δεν μπορεί να κάνει τα πάντα"

βλ. Βιβλίο Γραμματικής, Ενότητα 16, Μέρος 4ο, σσ. 176-183 και σσ. 185-186 Πώς συνθέτω φράσεις και προτάσεις, "Με την πρόταση συνδέω δύο φράσεις", "Ξεχωρίζω τις προτάσεις με βάση τα συστατικά τους" , Ενότητα 10, σσ. 138-141, Κάνω κάτι, παθαίνω κάτι ή βρίσκομαι σε μια κατάσταση,  "Φωνή και μεταβατικότητα"

ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ-Κεφάλαιο 2ο Ο Μαγνήτης προσανατολίζεται

 

και ιστολόγιο https://atheo.gr/yliko/fst/p/9,2/index.html

και https://anoixtosxoleio.weebly.com/etalambdaepsilonkappataurhoomicronmualphagammanuetatauiotasigmamu972sigmaf.html

Συμπέρασμα:

Ένας μαγνήτης ή μια μαγνητική βελόνα που μπορεί να περιστρέφεται ελεύθερα παίρνει πάντα τη διεύθυνση Βορράς - Νότος. Ο πόλος του μαγνήτη που δείχνει στον Βορρά λέγεται βόρειος μαγνητικός πόλος.

Ενότητα Β. Το φυσικό περιβάλλον

 Κεφάλαιο 17ο : Οι ανθρώπινες δραστηριότητες ως παράγοντας μεταβολών στην επιφάνεια της  Γης

• ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες μεταβάλλουν και καταστρέφουν την επιφάνεια της Γης.
• να αντιμετωπίζετε με ευαισθησία τα προβλήματα των συνανθρώπων σας που πλήττονται από τις φυσικές κα­ταστροφές.

Η φωτιά που ανάβει ανθρώπινη απροσεξία ή εμπρηστική ενέργεια, μπορεί να καταστρέψει χιλιάδες στρέμματα και να προξενήσει  μεγάλες καταστροφές σε χλωρίδα και πανίδα, να χαθεί ένας τόπος αναψυχής που μας προσφέρει οξυγόνο, και να προκαλέσει και μελλοντικές καταστροφές, αφού δεν θα υπάρχουν τα δέντρα να συγκρατήσουν το νερό με τις ρίζες τους και να επακολουθήσουν μεγάλες πλημμύρες. Πλημμύρες είναι δυνατόν να έχουμε και από την συνήθεια των ανθρώπων να ρίχνουν στις κοίτες των ποταμών απορρίμματα από μπάζα.

Και δεν είναι μόνο αυτό. Μπορούμε να έχουμε κατολισθήσεις και από κατασκευές έργων και από καταστροφή δασών, που μπορεί να συνδυαστεί και με ανθρώπινα θύματα κλπ

Η υλοτομία, επίσης, και ιδίως η ανεξέλεγκτη καταστρέφει την ενότητα του δάσους και την ικανότητά του για ανανέωση.

Τα καυσαέρια, επίσης, των πόλεων και των βιομηχανιών επηρεάζουν την ανάπτυξη των δασών όπως το ίδιο συμβαίνει και από τους επισκέπτες των δασών που πολλές φορές αφήνουν κάθε είδους σκουπίδι στο δάσος και πολλά από αυτά μάλιστα είναι δυνατό να γίνει και εστία πυρκαγιάς το καλοκαίρι (μπουκάλι κλπ)

Η προστασία των δασών πρέπει να γίνει στόχος όλων των ανθρώπων αλλά και το ίδιο το κράτος να λάβει προστατευτικά μέτρα, όπως η επαρκής φύλαξή τους, η έγκαιρη επέμβαση των δυνάμεων κατάσβεσης και η δημιουργία αντιπυρικών ζωνών.

Ακόμα και η χρήση συστημάτων ανίχνευσης φωτιάς, όπως υπάρχει σε πολλές χώρες του εξωτερικού.

Αλλοίωση της επιφάνειας της Γης, είναι δυνατόν να συμβεί ακόμα και με έργα χρήσιμα προς τον άνθρωπο. Π. χ. για την διάνοιξη ενός μεγάλου δρόμου και η δημιουργία σήραγγας (έργα οδοποιίας), διευκολύνει μεν την κυκλοφορία, αλλάζει όμως τη μορφολογία του εδάφους.

Ακόμα και η δημιουργία φραγμάτων, μπορεί να αποθηκεύει νερό και να αντιμετωπίζονται οι ξηρασίες και οι πλημμύρες αλλά από την άλλη παρεμποδίζεται η μετανάστευση και η κυκλοφορία ειδών πανίδας (ψάρια), δημιουργούνται τμήματα ξηράς στις εκβολές των ποταμών (προσχώσεις) και επεμβαίνουμε στη φυσική ομορφιά του τοπίου.

Και βέβαια ο μεγαλύτερος κίνδυνος που προκαλεί παρόμοιες καταστάσεις ακούει στο όνομα κλιματική αλλαγή, αφού η αλόγιστη χρήση τοξικών στοιχείων (λιπάσματα, φυτοφάρμακα κλπ), η εκπομπή ρύπων από αυτοκίνητα και εργοστάσια, η ρίψη χημικών ουσιών κλπ καταστρέφουν το περιβάλλον, δημιουργούν απίστευτα φυσικά φαινόμενα επικίνδυνα για τον άνθρωπο (έντονες βροχοπτώσεις, μεγάλες πυρκαγιές από "αφύσικες" ζέστες, έντονες ξηρασίες κλπ)