Ενότητα Β. Το φυσικό περιβάλλον

 Κεφάλαιο 13ο : Οι μεγάλες οροσειρές και οι μεγάλες πεδιάδες

• οι μεγάλες οροσειρές και οι μεγάλες πεδιάδες της Γης
• οι λόγοι ανάπτυξης των πολιτισμών στις πεδινές εκτάσεις

Το ανάγλυφο μιας περιοχής διευκολύνει ή εμποδίζει τις δραστηριότητες των ανθρώπων. 
Στα μεγάλα υψόμετρα η διαβίωση των ανθρώπων είναι δύσκολη, όπως και η κατασκευή οδικού 
και σιδηροδρομικού δικτύου, ενώ αντίθετα στις πεδιάδες γίνεται πιο εύκολα η κάθε είδους δραστηριότητα του ανθρώπου (γεωργία, κτηνοτροφία, συγκοινωνία, εμπόριο κλπ)

Δεν είναι άλλωστε και περίεργο το ότι οι μεγάλοι πολιτισμοί της αρχαιότητας ως επί το πλείστον δημιουργήθηκαν σε πεδινές περιοχές.

• Στην Αφρική ο αιγυπτιακός πολιτισμός στηρίχθηκε οικονομικά στην αγροτική παραγωγή της εύφορης πεδιάδας του Νείλου ποταμού

• στην Ευρώπη ο Μινωικός και ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός βασίστηκαν στο εμπόριο και τη ναυτιλία που τους εξασφάλιζε ο πλούσιος θαλάσσιος διαμελισμός της Ελλάδας, το ίδιο ο Ρωμαϊκός και Βυζαντινός (Μεσόγειος θάλασσα)

• στη Μέση Ανατολή οι Βαβυλώνιοι και οι Ασσύριοι στηρίχθηκαν στις εύφορες πεδιάδες του Τίγρη και του Ευφράτη

• στην Ανατολική Ασία οι αρχαίοι Κινέζοι αναπτύχθηκαν γύρω από τις πεδιάδες του Κίτρινου ποταμού και των μεγάλων οροπεδίων

• στην κεντρική Αμερική οι Μάγιας και οι Αζτέκοι εκμεταλλεύτηκαν τις λίγες πεδιάδες που υπήρχαν στην οροσειρά της Σιέρα Μάντρε όπως κάτι ανάλογο έκαναν και οι Ίνκας στην οροσειρά των Άνδεων (εκμεταλλεύτηκαν τα οροπέδια της αυτοκρατορίας τους και αναπτύχθηκαν γύρω από τη λίμνη Τιτικάκα)